Yazının güncel yeri için...
http://www.kurgu-bilim.com/gece-nobeti-night-watch/
Gece Nöbeti (Night Watch), Sergey Lukyanenko adlı Rus yazarın
fantastik kurgu tarzındaki beşlemesinin ilk kitabı. Seri Gündüz Nöbeti (Day
Watch), Alacakaranlık Nöbeti (Twilight Watch), Son Nöbet(Last Watch) ve New
Watch (Yeni Nöbet) kitaplarıyla devam ediyor.
Her ne kadar beşlemenin tüm kitaplarını Türkçe isimleriyle
belirtmiş olsam da, henüz beşlemenin sadece ilk kitabı olup Rusya’da 1998
yılında yayınlanmış olan Gece Nöbeti, Pegasus Yayınları tarafından dilimize
kazandırılmış bulunuyor.
Kitabın arka kapağında da belirtildiği üzere özellikle
Rusya’da fenomen haline gelip, Harry Potter ve Yüzüklerin Efendisi gibi
eserleri geride bırakmış ve bir milyonun üzerinde kopya satmış, filmleri
çevrilmiş böyle bir eser için Türkiye’de yayınlanma tarihi geç olsa da, devamı
umarım daha kısa bir süre içerisinde yayınlanır.
Bizler de kaybettiğimiz zamanı
bu şekilde telafi edebiliriz.
Serinin beşinci kitabı olan New Watch’un henüz
yayınlanmadığını, yayınlanma tarihi olarak Nisan 2014 tarihinin belirlendiğini
söylemek gerekir. Ancak serinin kitaplarının uzunluğunu göz önünde bulundururak,
aklımızda beşinci kitabı okumak için Nisan 2014’ten çok daha uzak bir tarih
belirleyebiliriz. Ben en azından öyle düşünüyorum.J
Sergey Lukyanenko, 1968 Kazakistan doğumlu, elde ettiği
başarıya nazaran oldukça genç bir yazar. Fantastik kurguya ek olarak bilim
kurgu tarzında da eserleri var.
Asıl eğitimi psikiyatri üzerine olan yazar,
öğrencilik yıllarında kısa bilim kurgu öyküleri yazarak para kazanmış. Kısa bir
süre profesyonel hayatına çocuk psikiyatrisi üzerine devam etse de daha sonra
tam zamanlı yazarlıkta karar kılmış.
Gece Nöbeti, 3 öyküden oluşuyor : Kader, Kendi Türleri
Arasında ve Sadece Onlar İçin. Birbirinin devamı niteliğinde olan bu öykülerin
her birinde 7-8 sayfalık kısa bir önsözle öykülerin zemini hazırlanıyor. İlk öykü
olan Kader'de ilk kitabın alt yapısı kurgulanmış ve Gece Nöbeti evreni okuyucuya tanıtılmış.
Öykülerin geçtiği dönemdeki gerçek dünya şartlarında Sıradan İnsanlarla bir arada yaşayan ve özel güçlere sahip olan Diğerleri kitabın kahramanları.
Night Watch filminden bir kare
Bu seride Diğerleri
ile kastedilenler büyücüler, vampirler, kurt adamlar, cadılar, şekil
değiştirenler. Diğerleri, Aydınlık veya Karanlık tarafa hizmet edebiliyorlar. Vampirler
ve Kurt adamlar doğaları gereği karanlık taraftalarken büyücüler, cadılar,
şekil değiştirenler iki taraf arasında seçim yapıyorlar.
Aydınlık ve Karanlık unsurlarından
bahsedilmeye ilk başlandığı andan itibaren bende Star Wars çağrışımları
yarattığını itiraf etmem gerek. Aydınlık taraftakiler, insanlarla uyumlu bir
şekilde bir arada yaşayıp, kendilerini onlardan üstün görmeyen, kendi
çıkarlarını düşünmeden insanlığın iyiliği için çabalayan taraf iken, Karanlık
taraf güçlerini kendi bencil çıkarları için kullananlardan oluşuyor. Buraya
kadar gerçekten Star Wars’la birebir uyumlu. Star Wars’taki Aydınlık ve
Karanlık tanımlarının kitabın esin kaynağı olduğunu düşünüyorum.
Star Wars - Aydınlık ve Karanlığın Savaşı
Ancak, Gece Nöbeti'ndeki Aydınlık ve Karanlık arasında kurulmuş olan denge farklı ve yeni bir
yaklaşım. Yüzyıllar önce, bir türlü bitmeyen, yüzbinlerce aydınlık ve karanlık
varlığın ölümüne neden olan bir savaş yaşanmış iki taraf arasında. Bu savaşın
iki taraf da tükenene kadar bitmeyeceğini anlayan liderler, aralarında bir
anlaşma yapmışlar.
Night Watch filminden bir kare
İki taraf da sıradan insanların hayatlarına, veya seçim
yapan Diğerleri’ne müdahalede bulunamıyorlar. Eğer bulunurlarsa bu durum karşı
tarafa benzer bir müdahale hakkı yaratıyor. Örneğin Aydınlık taraftaki bir
büyücü, çok kolaylıkla yapabileceği bir iyileştirme büyüsünü yapamıyor, veya bir
kara büyücü düşmanı olarak gördüğü birine kara büyü yapamıyor.
Tüm bu
kuralların ihlal edilmesini önlemek için Nöbet sistemi kurulmuş. Geceleri
Aydınlık taraf nöbet tutarken, gündüzleri Karanlık taraf devriye geziyor ve
uygunsuz durumları yakalıyorlar.
Günün birinde çok güçlü bir büyücünün geleceği, tarafını
seçeceği, yeniden savaşın başlayacağı ve büyücünün seçtiği tarafın dengenin
bozulması nedeniyle kazanacağı hakkında bir efsane var. Gece Nöbeti, bu efsaneye
ait belirtilerin yavaş yavaş belirmeye başladığı dönemde geçiyor ve Anton
adında sıradan bir Aydınlık büyücünün gözünden anlatılıyor.
Kitapta, sunulan farklı kavramlardan biri de Alacakaranlık
olarak adlandırılan ve sadece Diğerleri tarafından geçilebilen bir başka
gerçeklik. Normalde sıradan insanlar gibi görünen ve aydınlık ya da karanlık
olduğu anlaşılamayan Diğerleri, Alacakaranlık boyutuna girdiklerinde insanlar ve
güçsüz Diğerleri tarafından görünmüyorlar.
Gece Nöbeti, 2004 yılında, Gündüz Nöbeti ise 2006 yılında
Timur Bekmambetov tarafından filme çevrilmiş. Filmlerin çevrildikleri dönemde
çok fazla ses getirdiklerini, kısa bir süre sonra da kült film statüsüne
eriştiklerini çok net hatırlıyorum. 4 yıl kadar önce, araştırmalarım sonucunda fantastik
film tarzında kült olarak anıldıklarını öğrendiğim için iki filmin de dvd'sini
satın almıştım.
O zaman filmlerin kitap uyarlaması olduklarını bilmiyordum.
Gece Nöbetini izlemeye başlayıp fazla kanlı olduğu için yarım bıraktığımı
hatırlıyorum. Ancak kitabı okuduktan sonra, böyle bir kitabın filminin çok
korkunç olamayacağını düşünerek tekrar izledim. (Gündüz Nöbetini okumadığım
için henüz izlemedim)
Timur Bekmambetov, Angelina Jolie ve James McAvoy’un
oynadığı 2008 yapımı Wanted fimini yönettikten sonra daha çok tanıdığımız bir yönetmen.
Night Watch’un çekim teknikleriyle Wanted’ın benzediğini söyleyebiliriz, ancak
Wanted’da kendini daha çok geliştirdiği aşikar.
Filmin, klasik Rus sinemasına
göre daha hızlı ve aksiyonlu bulunduğunu, Rus sinemasına hareket kattığını
okudum bazı yorumlarda. Ancak sanırım mevcut duruma göre biraz eski kaldığından
da olsa gerek bana biraz yavaş ilerliyor gibi geldi. Bu filmde kitaptaki ilk
öykü yani Kader anlatılıyor. Kitapta olmayan, çok kanlı sahneler mevcut –ki beni
oldukça rahatsız etti bu sahneler. Filmi fantastik kurgu tarzından çok korku
tarzına yaklaştırıyor ve aslında kitapla da çok uyumlu değil.
Night Watch filminden bir kare
Night Watch filminden bir kare
Ayrıca
Alacakaranlık boyutunun filmde çok başarılı yansıtılmadığını düşünüyorum. Bunu
karşılayan sahneler olsa da kitabı okumayan kişiler tarafından net olarak
anlaşılabileceğini düşünmüyorum. Bunların dışında öykü açısından film kitaba
uyumlu ilerliyor diyebiliriz.
Gece Nöbeti, konu itibariyle çekici, yenilikçi fantastik
unsurlar içeren ,anlatımı ve çevirisi yalın olan ve rahat okunan bir kitap. Benzer
yapıda olduğu için karşılaştırdığım Dresden Dosyalarındaki esprili anlatıma
sahip olmadığını ve kahramanının Harry Dresden gibi sempati duyulan, hemen
ısınılan bir karakter olmadığını düşünsem de büyük resimdeki hikayenin daha
tatminkar ve etkileyici olacağına dair bir inancım var. O yüzden seriyi
okumaya biran önce devam etmek istiyorum. Sizlere de öneririm.
Etiketler: fantastik roman