Gece Nöbeti (Night Watch) - Sergey Lukyanenko

http://www.kurgu-bilim.com/gece-nobeti-night-watch/

Gece Nöbeti (Night Watch), Sergey Lukyanenko adlı Rus yazarın fantastik kurgu tarzındaki beşlemesinin ilk kitabı. Seri Gündüz Nöbeti (Day Watch), Alacakaranlık Nöbeti (Twilight Watch), Son Nöbet(Last Watch) ve New Watch (Yeni Nöbet) kitaplarıyla devam ediyor.

Her ne kadar beşlemenin tüm kitaplarını Türkçe isimleriyle belirtmiş olsam da, henüz beşlemenin sadece ilk kitabı olup Rusya’da 1998 yılında yayınlanmış olan Gece Nöbeti, Pegasus Yayınları tarafından dilimize kazandırılmış bulunuyor. 

Kitabın arka kapağında da belirtildiği üzere özellikle Rusya’da fenomen haline gelip, Harry Potter ve Yüzüklerin Efendisi gibi eserleri geride bırakmış ve bir milyonun üzerinde kopya satmış, filmleri çevrilmiş böyle bir eser için Türkiye’de yayınlanma tarihi geç olsa da, devamı umarım daha kısa bir süre içerisinde yayınlanır. 

Bizler de kaybettiğimiz zamanı bu şekilde telafi edebiliriz.

Serinin beşinci kitabı olan New Watch’un henüz yayınlanmadığını, yayınlanma tarihi olarak Nisan 2014 tarihinin belirlendiğini söylemek gerekir. Ancak serinin kitaplarının uzunluğunu göz önünde bulundururak, aklımızda beşinci kitabı okumak için Nisan 2014’ten çok daha uzak bir tarih belirleyebiliriz. Ben en azından öyle düşünüyorum.J

Sergey Lukyanenko, 1968 Kazakistan doğumlu, elde ettiği başarıya nazaran oldukça genç bir yazar. Fantastik kurguya ek olarak bilim kurgu tarzında da eserleri var. 

Asıl eğitimi psikiyatri üzerine olan yazar, öğrencilik yıllarında kısa bilim kurgu öyküleri yazarak para kazanmış. Kısa bir süre profesyonel hayatına çocuk psikiyatrisi üzerine devam etse de daha sonra tam zamanlı yazarlıkta karar kılmış.

Gece Nöbeti, 3 öyküden oluşuyor : Kader, Kendi Türleri Arasında ve Sadece Onlar İçin. Birbirinin devamı niteliğinde olan bu öykülerin her birinde 7-8 sayfalık kısa bir önsözle öykülerin zemini hazırlanıyor. İlk öykü olan Kader'de ilk kitabın alt yapısı kurgulanmış ve Gece Nöbeti evreni okuyucuya tanıtılmış.

Öykülerin geçtiği dönemdeki gerçek dünya şartlarında Sıradan İnsanlarla bir arada yaşayan ve özel güçlere sahip olan Diğerleri kitabın kahramanları. 

Night Watch filminden bir kare

Bu seride Diğerleri ile kastedilenler büyücüler, vampirler, kurt adamlar, cadılar, şekil değiştirenler. Diğerleri, Aydınlık veya Karanlık tarafa hizmet edebiliyorlar. Vampirler ve Kurt adamlar doğaları gereği karanlık taraftalarken büyücüler, cadılar, şekil değiştirenler iki taraf arasında seçim yapıyorlar.

Aydınlık ve Karanlık unsurlarından bahsedilmeye ilk başlandığı andan itibaren bende Star Wars çağrışımları yarattığını itiraf etmem gerek. Aydınlık taraftakiler, insanlarla uyumlu bir şekilde bir arada yaşayıp, kendilerini onlardan üstün görmeyen, kendi çıkarlarını düşünmeden insanlığın iyiliği için çabalayan taraf iken, Karanlık taraf güçlerini kendi bencil çıkarları için kullananlardan oluşuyor. Buraya kadar gerçekten Star Wars’la birebir uyumlu. Star Wars’taki Aydınlık ve Karanlık tanımlarının kitabın esin kaynağı olduğunu düşünüyorum.

Star Wars - Aydınlık ve Karanlığın Savaşı

Ancak, Gece Nöbeti'ndeki Aydınlık ve Karanlık arasında kurulmuş olan denge farklı ve yeni bir yaklaşım. Yüzyıllar önce, bir türlü bitmeyen, yüzbinlerce aydınlık ve karanlık varlığın ölümüne neden olan bir savaş yaşanmış iki taraf arasında. Bu savaşın iki taraf da tükenene kadar bitmeyeceğini anlayan liderler, aralarında bir anlaşma yapmışlar. 

Night Watch filminden bir kare

İki taraf da sıradan insanların hayatlarına, veya seçim yapan Diğerleri’ne müdahalede bulunamıyorlar. Eğer bulunurlarsa bu durum karşı tarafa benzer bir müdahale hakkı yaratıyor. Örneğin Aydınlık taraftaki bir büyücü, çok kolaylıkla yapabileceği bir iyileştirme büyüsünü yapamıyor, veya bir kara büyücü düşmanı olarak gördüğü birine kara büyü yapamıyor. 

Tüm bu kuralların ihlal edilmesini önlemek için Nöbet sistemi kurulmuş. Geceleri Aydınlık taraf nöbet tutarken, gündüzleri Karanlık taraf devriye geziyor ve uygunsuz durumları yakalıyorlar.

Günün birinde çok güçlü bir büyücünün geleceği, tarafını seçeceği, yeniden savaşın başlayacağı ve büyücünün seçtiği tarafın dengenin bozulması nedeniyle kazanacağı hakkında bir efsane var. Gece Nöbeti, bu efsaneye ait belirtilerin yavaş yavaş belirmeye başladığı dönemde geçiyor ve Anton adında sıradan bir Aydınlık büyücünün gözünden anlatılıyor.

Kitapta, sunulan farklı kavramlardan biri de Alacakaranlık olarak adlandırılan ve sadece Diğerleri tarafından geçilebilen bir başka gerçeklik. Normalde sıradan insanlar gibi görünen ve aydınlık ya da karanlık olduğu anlaşılamayan Diğerleri, Alacakaranlık boyutuna girdiklerinde insanlar ve güçsüz Diğerleri tarafından görünmüyorlar.

Gece Nöbeti, 2004 yılında, Gündüz Nöbeti ise 2006 yılında Timur Bekmambetov tarafından filme çevrilmiş. Filmlerin çevrildikleri dönemde çok fazla ses getirdiklerini, kısa bir süre sonra da kült film statüsüne eriştiklerini çok net hatırlıyorum. 4 yıl kadar önce, araştırmalarım sonucunda fantastik film tarzında kült olarak anıldıklarını öğrendiğim için iki filmin de dvd'sini satın almıştım. 

O zaman filmlerin kitap uyarlaması olduklarını bilmiyordum. Gece Nöbetini izlemeye başlayıp fazla kanlı olduğu için yarım bıraktığımı hatırlıyorum. Ancak kitabı okuduktan sonra, böyle bir kitabın filminin çok korkunç olamayacağını düşünerek tekrar izledim. (Gündüz Nöbetini okumadığım için henüz izlemedim) 

Timur Bekmambetov, Angelina Jolie ve James McAvoy’un oynadığı 2008 yapımı Wanted fimini yönettikten sonra daha çok tanıdığımız bir yönetmen. Night Watch’un çekim teknikleriyle Wanted’ın benzediğini söyleyebiliriz, ancak Wanted’da kendini daha çok geliştirdiği aşikar. 

Filmin, klasik Rus sinemasına göre daha hızlı ve aksiyonlu bulunduğunu, Rus sinemasına hareket kattığını okudum bazı yorumlarda. Ancak sanırım mevcut duruma göre biraz eski kaldığından da olsa gerek bana biraz yavaş ilerliyor gibi geldi. Bu filmde kitaptaki ilk öykü yani Kader anlatılıyor. Kitapta olmayan, çok kanlı sahneler mevcut –ki beni oldukça rahatsız etti bu sahneler. Filmi fantastik kurgu tarzından çok korku tarzına yaklaştırıyor ve aslında kitapla da çok uyumlu değil. 

                                                        Night Watch filminden bir kare

Night Watch filminden bir kare

Ayrıca Alacakaranlık boyutunun filmde çok başarılı yansıtılmadığını düşünüyorum. Bunu karşılayan sahneler olsa da kitabı okumayan kişiler tarafından net olarak anlaşılabileceğini düşünmüyorum. Bunların dışında öykü açısından film kitaba uyumlu ilerliyor diyebiliriz.

Gece Nöbeti, konu itibariyle çekici, yenilikçi fantastik unsurlar içeren ,anlatımı ve çevirisi yalın olan ve rahat okunan bir kitap. Benzer yapıda olduğu için karşılaştırdığım Dresden Dosyalarındaki esprili anlatıma sahip olmadığını ve kahramanının Harry Dresden gibi sempati duyulan, hemen ısınılan bir karakter olmadığını düşünsem de büyük resimdeki hikayenin daha tatminkar ve etkileyici olacağına dair bir inancım var. O yüzden seriyi okumaya biran önce devam etmek istiyorum. Sizlere de öneririm.